Για τους μοναχούς, η εντολή αυτή αποκτά υποστατική σημασία, καθώς κάθε μοναστήρι είναι ένα κομμάτι του ουρανού στον κόσμο, για να θυμίζει ότι η ανθρώπινη φύση έχει πλαστεί για κάτι ανώτερο και οτι η ενασχόληση με τα καθημερινά και φθαρτά μπορεί να γίνει τρόπος αναγωγής στα ουράνια, όταν προσφέρεται ευχαριστιακά και δοξολογικά στον Θεό.

Έτσι, όπως σε κάθε μοναστήρι, οι αδελφές της Ορμύλιας, μόλις εγκαταστάθηκαν στο αγιορειτικό μετόχι έβαλαν ως πρώτο μέλημά τους την καλλιέργεια της γης. Ο κάμπος ήταν τότε άγονος και ακαλλιέργητος. Σήμερα, το αγρόκτημα της Ιεράς Μονής Ορμυλίας περιλαμβάνει ελαιώνες και καλλιέργειες οπωρικών και κηπευτικών, οι οποίες με την επιμελή φροντίδα των αδελφών αποδίδουν πλούσιους καρπούς.

Το δένδρο της ελιάς συμβολίζει το καλό, το κλαδί της την ειρήνη και το στεφάνι από τα κλαδιά της την νίκη.

Γεωγραφικά και πολιτισμικά, ο πλούσιος πνευματικός και συμβολικός ρόλος της ελιάς ταυτίζεται με τον χώρο που γεννήθηκε και αναπτύχθηκε ο χριστιανισμός. Οι κάτοικοι της Μεσογείου, προσαρμόζοντας τις ανάγκες τους στις δυνατότητες του φυσικού τους περιβάλλοντος, ανέδειξαν την ελιά και το λάδι σε βασικά στοιχεία της καθημερινότητάς τους, χρησιμοποιώντας τα στην διατροφή τους, για φωτισμό και ως φάρμακο. Αλλά και στην Αγία Γραφή επανειλημμένως γίνεται αναφορά στην λατρευτική χρήση του ελαίου.

Στον εύφορο κάμπο της Ορμύλιας βασίλισσα είναι η ελιά. Οι ελιές Χαλκιδικής χαρακτηρίζονται από το μεγάλο τους μέγεθος και την αναλογία σάρκας προς πυρήνα. Έχουν χρώμα πράσινο, λεπτό φρουτώδες άρωμα και γεύση ελαφρώς πικρή και πικάντικη, με απουσία αίσθησης λιπαρότητας λόγω της από αιώνων προσαρμογής των ελαιόδενδρων στις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής.

Όταν το 1974 οι μοναχές εγκαταστάθηκαν στο αγιορειτικό μετόχι, ο κάμπος της Ορμύλιας δεν είχε την μορφή που βλέπουμε σήμερα. Επικρατούσαν οι μουριές για την εκτροφή μεταξοσκώληκα. Οι άλλες καλλιέργειες ήσαν περιορισμένες. Στις πλαγιές έβλεπε κανείς διάσπαρτες αιωνόβιες ελιές, τις λεγόμενες «Καλογερικές», από το παλαιό μετόχι, που επιβίωναν στον χρόνο διατηρώντας την ιστορική συνέχεια του τόπου. Οι μοναχές έβαλαν ως πρώτο μέλημά τους την καλλιέργεια της γης που τις υποδέχθηκε και την ανάδειξή της σε επίγειο παράδεισο. Με την πάροδο των χρόνων ο κάμπος της Ορμύλιας έχει γίνει κατάφυτος.

Κατά την εποχή της συγκομιδής όλοι βοηθούν στους ελαιώνες. Οι ελιές συλλέγονται με τον παραδοσιακό τρόπο, χτυπώντας δηλαδή τα δένδρα με μακριές βέργες για να πέσει ο καρπός στο έδαφος.

Οι ελαιώνες του Ιερού Κοινοβίου καταλαμβάνουν σήμερα αρκετή έκταση. Η καλλιέργεια των ελαιών δεν είναι απλή υπόθεση. Προκειμένου να αποδώσουν πλούσια καρποφορία κατά την συγκομιδή του φθινοπώρου, απαιτούν διαρκή φροντίδα και επιμελή ενασχόληση κατά την διάρκεια ολόκληρου του έτους.

Τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο, όταν έχουν ωριμάσει οι ελιές, είναι η εποχή της μεγάλης παγκοινιάς. Τότε σύνολη η μοναστική αδελφότητα εγκαταλείπει τα υπόλοιπα διακονήματα και επιδίδεται στην αγροτική εργασία της ελαιοσυγκομιδής. Η παγκοινιά αυτή αποτελεί ειδική ευλογία, καθώς η επαφή με την κτιστή δημιουργία του Θεού καθίσταται αιτία δοξολογίας και ευχαριστίας προς τον Δημιουργό του παντός.

Οι καλόγριες σκεπάζουμε με χοντρο αλάτι της ελιές για να παστώσουν.

Οι ελιές περνάνε απο την κορδέλα διαλογής και ελέγχονται μια μια. Ο ποιοτικός έλεγχος είναι εξονυχιστικός.

Δείγμα ελιάς των ελαιώνων του Μοναστηριού Ορμυλίας.